کدخدایی در نشست خبری خود با خبرنگاران گفت:«به این مطلب اعتراف می‌کنم که مقررات موجود که به تازگی به تصویب رسیده تا حدودی وضعیت فعلی را در جامعه ایجاد کرده که امیدواریم با تدوین قانون جامع انتخابات شاهد این گونه تحولات مقطعی در ایام برگزاری انتخابات نباشیم.»
مجلس هفتم در روزهایی که با وجود بررسی لایحه بودجه سال 87 روزهای پرمشغله‌ای را می‌گذراند به رغم مخالفت بسیاری از نمایندگان و فعالان سیاسی کشور، طرحی را به تصویب رساند که براساس آن کاندیداها از چاپ و نصب پوستر منع شدند.
پس از ابلاغ این قانون اما بسیاری از کارشناسان و فعالان سیاسی با اشاره به روش تجربه شده تبلیغات محیطی در سراسر جهان و کشورهای با سابقه چند صدساله انتخابات، نسبت به ایجاد محدودیت برای کاندیداها معترض بودند. در هر حال محدودیت تبلیغات یکی از عوامل استقبال نه چندان گرم همچون ادوار گذشته از انتخابات است.
تحلیلگران انتخاب زمان نامناسب برای انتخابات مجلس هشتم در هفته پایانی سال و دلمشغولی‌های خاص این برهه زمانی برای مردم از یکسو و غیبت برخی چهره‌های شناخته شده از سوی دیگر را نیز به فهرست دلایل و فضای نه چندان پرشور انتخاباتی در کشور اضافه کرده‌اند.
نیاز به وجود فضای انتخاباتی در اذهان
دبیرکل مجمع نمایندگان ادوار مجلس اما فضای انتخاباتی را قبل از آنکه مربوط به تبلیغات محیطی بداند، یک فضای ذهنی می‌داند: «فضای انتخاباتی قبل از نگاه به پوسترها و دیوارهای شهر، در اذهان جامعه شکل می‌گیرد.
اگرچه منع تبلیغات سبب کم‌رمق شدن فضای ظاهری می‌شود اما ایجاد برخی محدودیت‌ها و کم‌توجهی به رأی مردم، ساختار انتخابات را به گونه‌ای پیش برده که امکان گزینش از میان همه سلیقه‌ها را کاهش داده است.»
یدالله اسلامی در گفت‌وگو با «همشهری» با تأکید بر اینکه صرف وجود چندین هزار نفر، تضمین‌کننده رقابت کامل نیست عقیده خود را اینگونه بیان نمود: امکان این وجود داشت که با کمتر از هزار نفر، امکان وجود یک رقابت کامل و ارائه برنامه‌هایی کاملا روشن که نقاط اختلاف آن کاملا روشن باشد، انتخابات ذکر شده در قانون اساسی را به‌طور کامل اجرا کرد.
نماینده دوره‌های مختلف مجلس با انتقاد از ممانعت از حضور نامزدهای با سابقه روشن در نظام و انقلاب به دلیل تفکرات سیاسی آنها، اینگونه تحلیل کرد که عدم حضور برخی نامزدهای دارای رأی در میان جامعه، بر نحوه رفتار مردم اثرگذار است.
اسلامی در خصوص مصوبه مجلس درباره منع نصب پوستر و عکس از سوی نامزدها نیز تحلیل خود را ارائه کرد: متأسفانه تفکرات محدودکننده در این باره مؤثر بوده است. افرادی صاحب نفوذ، هم به رسانه‌های عمومی دسترسی داشته و هم در صورت نیاز می‌توانند با دادن هزینه‌های مالی لازم، در فضای اینترنت، بروشور و... تبلیغات پرحجمی را انجام دهند.
بنابراین احتیاجی نمی‌بینند که «دیگران» یا رقبای آنها نیز از امکانات برابر با آنها برخوردار باشند. این فعال سیاسی از نحوه عملکرد صداوسیما نیز انتقاد کرد: صداوسیما می‌تواند به جای برنامه‌های بی‌ربط، از افراد دارای گرایش‌های گوناگون و دیدگاه‌های مخالف و موافق برای تبیین برنامه‌ها و اختلافات برنامه‌ای و شعارها دعوت کند. به هر حال جریان‌های مختلف در تمامی کشور از برخی نامزدها حمایت می‌کنند که یک نماینده از ائتلاف و جناح می‌تواند از تمامی آنها دفاع کند. اما گویی این رسانه برای همه نیروهای انقلاب نیست. محدود کردن فضاهای عمومی رسانه‌ای در راستای منافع گروهی خاص لطمات زیادی در پی داشته و باعث کاهش شور انتخاباتی می‌شود.»
از ابتدا مخالف بودیم
اما سخنگوی ائتلاف فراگیر اصولگرایان نیز نسبت به محدود ساختن فضای انتخابات به سود برخی گروه‌ها هشدار داده و یادآور شد که از ابتدا مخالف تصویب چنین طرح‌هایی بوده‌اند: معتقد بودیم که به دلیل فقدان احزاب منسجم و دارای پشتوانه مالی و اقتصادی قوی، چاره‌ای جز استفاده از روش‌های سنتی وجود ندارد. اگر برخی نمایندگان نگران زیبایی شهرها بودند باید گفت که شهرداری‌ها خصوصاً شهرداری تهران با نصب جایگاه‌های فراوان برای چسباندن عکس و پوستر و پخش نمودن آن در سطح شهرها، این مشکل را به شکل کامل برطرف نموده است.
بنابراین برای ما بسیار عجیب بود که چرا چنین مصوبه‌ای که حتی تکثیر و توزیع عکس و پوستر را ممنوع می‌کند تصویب شد.
به‌طور حتم این امر در سردی فضای انتخابات تأثیر دارد. علی دورانی نیز با نظر یدالله سلامی موافق بود چه این که این فعال سیاسی نیز در پاسخ به سوال «همشهری» نزدیک بودن به ایام عید را دلیل مناسبی نمی‌داند. :«برخی اعتقاد دارند که اگر فضای انتخابات تک قطبی باشد بسیار خوب است و این امر را پنهان هم نمی‌کنند و در بهترین حالت، فضای دو قطبی را نیز رد نمی‌کنند، اما باید دانست که شوروشوق انتخاباتی زمانی پدید می‌آید که امکان بروز افکار و عقاید برای همه جریانات درون نظام فراهم شود.
مردم سالاری دینی ما به اندازه‌ای پشتوانه قوی دارد که نگران حضور سلیقه‌های مختلف که از فرزندان همین انقلاب هستند باشیم.» این فعال سیاسی از اعمال سلیقه در بررسی صلاحیت‌ها هم انتقاد کرد: «ضعف قوانین سبب شده تا چه هیات‌های اجرایی و چه هیات‌های نظارت، تفسیر سلیقه‌ای خود را از آن ارائه دهند. رفت‌و برگشت‌های طولانی کاندیداها میان این دو نهاد و شورای نگهبان علاوه بر این که فرصت تبلیغات مساوی را از نامزدهای رد صلاحیت شده می‌گیرد، سبب لوث شدن آن در دید جامعه می‌شود که این نیز بر میزان مشارکت اثرگذار است.»
وی از صداوسیما نیز به دلیل برخی رفتارهای یک طرفه انتقاد کرد:«مقام معظم رهبری و بسیاری از مسئولان خواستار حضور همه سلیقه‌های سیاسی در انتخابات هستند چرا که پشتوانه سیاسی نظام از قدرت کافی برخوردار است.
جز چند چهره افراطی که آن هم در احزاب سیاسی دارای مجوزها حضور ندارند، بقیه چهره‌های سیاسی دارای سوابق روشن در انقلاب و نظام هستند، اما صداوسیما نه تنها در برخورد با اینها که حتی در میان اصولگرایان نیز به یک دسته‌بندی دست زده و امکان بیان عقاید سایر اصولگرایان برای مردم را سلب کرده است. باید در خصوص عواقب اینگونه رفتارها در نوع نگاه مردم به انتخابات حساس بود.»
